Zespół mielodysplastyczny (MDS)

Zespół mielodysplastyczny (MDS) to grupa chorób szpiku kostnego, które mają zwiększone ryzyko rozwinięcia się w ostrą białaczkę szpikową (AML). Chociaż wszystkie te choroby mogą mieć różne objawy i leczenie, jedyne, co ich łączy, to to, że wpływają one na ilość i zdolność szpiku kostnego do wytwarzania zdrowych komórek krwi. Około 10 000 osób rocznie opracowuje MDS w Stanach Zjednoczonych.

Innymi słowy, które są używane do opisania MDS, są: preleukemia, dysplazja krwiotwórcza, podostra białaczka szpikowa, białaczka oligoblastyczna lub białaczka tląca.

Jak rozwija się MDS?

MDS zaczyna się od uszkodzenia DNA lub mutacji w pojedynczej krwiotwórczej (hematopoetycznej) komórce macierzystej. W wyniku tego uszkodzenia szpik kostny zaczyna nadprodukować komórki krwi i zostaje upakowany niedojrzałymi lub "wybuchowymi" komórkami.

W MDS występuje również wzrost zaprogramowanej śmierci komórki (apoptozy), co prowadzi do interesującego paradoksu. Podczas gdy może być zwiększona produkcja komórek w szpiku, nie żyją one wystarczająco długo, aby mogły zostać uwolnione do krwi. Dlatego osoby z MDS często cierpią na niedokrwistość (mała liczba czerwonych krwinek), małopłytkowość (mała liczba płytek krwi) i neutropenię (mała liczba białych krwinek).

Czynniki ryzyka

Nie wiadomo, co powoduje mutacje, które powodują zespoły mielodysplastyczne, a 90% przypadków nie ma oczywistej przyczyny tej choroby. Niektóre możliwe czynniki ryzyka związane ze zwiększeniem obejmują:

• Wiek: Mediana wieku rozpoznania wynosi 70 lat, chociaż MDS zaobserwowano nawet u małych dzieci.
• Promieniowanie jonizujące - Ludzie, którzy otrzymali leczenie radioterapią na raka, a także narażenie na promieniowanie jonizujące z bomb atomowych i wypadków jądrowych są narażone na zwiększone ryzyko.
• Ekspozycje chemiczne: wystawienie na działanie niektórych organicznych substancji chemicznych, metali ciężkich, nawozów, pestycydów i herbicydów zwiększa ryzyko choroby.
• Dym tytoniowy
• Wydech spalinowy

Czy to przedla białaczka?

Pomiar liczby komórek blastycznych w szpiku kostnym wskazuje, jak ciężka jest choroba - im bardziej niedojrzałe komórki, tym cięższa. Gdy szpik pokazuje, że jego populacja składa się z ponad 20% komórek blastycznych, stan ten uważa się za AML.

Około 30% przypadków MDS przechodzi do AML. Należy jednak zauważyć, że nawet jeśli ta transformacja nigdy nie nastąpi, niedokrwistość, małopłytkowość i neutropenia związane z MDS nadal zagrażają życiu.

Podtypy

Diagnostyka MDS nie tylko obejmuje kilka różnych zaburzeń szpiku kostnego, ale w każdym z tych czynników występuje wiele czynników, które determinują zachowanie i rokowanie choroby. W rezultacie naukowcy starają się wymyślić system klasyfikacji uwzględniający wszystkie te zmienne.

Pierwszym z tych systemów jest klasyfikacja francusko-amerykańsko-brytyjska (FAB). Zmniejsza MDS do 5 podtypów w zależności od tego, jak wygląda szpik kostny i wyniki pełnej morfologii krwi pacjenta (CBC):

• Niedokrwistość oporna na leczenie (RA)
• Niedokrwistość oporna z pierścieniem sideroblastów (RARS)
• Niedokrwistość oporna na nadmiar blastów (RAEB)
• Niedokrwistość oporna z nadmiarem blastów transformujących (RAEB-T)
• Przewlekła białaczka monomielocytowa (CMML)

Od czasu opracowania kryteriów FAB w 1982 r. Naukowcy dowiedzieli się więcej o nieprawidłowościach genetycznych, które prowadzą do MDS i roli, jaką te mutacje odgrywają w przebiegu choroby. W rezultacie, w 2001 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opublikowała pewne zmiany w systemie FAB. Dodali pewne warunki - zespół 5q-, MDS nieklasyfikowalny (MDS-U) i oporną na leczenie cytopenię z dysplazją wieloliniową (RCMD) - i podzielili inne, takie jak RAEB i CMML na podstawie odsetka blastów w szpiku kostnym. Wyjaśnili również, że wszystko większe niż 20% blastów w szpiku stanowi AML, powodując białaczkę RAEB-T w przeciwieństwie do MDS.

Trzecią metodą klasyfikacji MDS jest zastosowanie International Prognostic Scoring System (IPSS). System ten wykorzystuje trzy kryteria do określenia postępów MDS: liczbę komórek w krwi krążącej pacjenta, liczbę niedojrzałych komórek blastycznych w szpiku kostnym i cytogenetykę (rodzaj nieprawidłowości genetycznych związanych z MDS).

W oparciu o te czynniki, IPSS dzieli pacjentów na cztery kategorie wskazujące na "ryzyko" niskiego MDS, pośredniego 1, pośredniego-2 i wysokiego. IPSS zapewnia lepszy sposób przewidywania wyników MDS, określania rokowania i planowania leczenia.

Primary vs. Secondary MDS

U większości pacjentów MDS wydaje się rozwijać bez żadnego znanego powodu. Nazywa się to pierwotnym lub de novo MDS. Podobnie jak w przypadku białaczki i innych zaburzeń szpiku kostnego, naukowcy nie są do końca pewni, co powoduje pierwotny MDS.

Wtórny MDS odnosi się do stanu, w którym następuje poprzednie leczenie chemioterapią lub radioterapią.

Diagnoza

MDS diagnozuje się przy użyciu tych samych technik, które są stosowane do diagnozowania białaczki.

Pierwszym krokiem jest przetestowanie krążącej krwi pacjenta w celu uzyskania pełnej morfologii krwi (CBC). Ten test bada liczbę zdrowych czerwonych krwinek, białych krwinek i płytek we krwi, aby uzyskać ogólne wyobrażenie o tym, co dzieje się w szpiku. W większości przypadków osoba z MDS będzie również wykazywać małą liczbę czerwonych krwinek (niedokrwistość), a także prawdopodobnie niskie płytki krwi (trombocytopenia) i neutrofile (neutropenia).

Jeśli nie można znaleźć innej przyczyny, aby pacjent miał anemię, lekarze wykonają aspirat szpiku kostnego i biopsję. U pacjenta z MDS szpik będzie wykazywał anormalny wygląd, jak również zwiększoną liczbę niedojrzałych lub "blastycznych" komórek. Gdy komórki zostaną zbadane na poziomie genetycznym, pokażą mutacje lub zmiany w chromosomach.

Objawy i symptomy

Pacjenci z MDS mogą odczuwać objawy anemii, takie jak:

• Zadyszka z niewielkim wysiłkiem
• Blada skóra
• Czuć się zmęczonym
• Ból w klatce piersiowej
• Zawroty głowy

U kilku pacjentów wystąpią również objawy neutropenii i małopłytkowości, w tym problemy z krwawieniem i trudności w zwalczaniu zakażeń.

Ważne jest, aby pamiętać, że istnieje wiele innych, mniej poważnych chorób, które mogą powodować te oznaki i objawy. Jeśli martwisz się o jakiekolwiek problemy zdrowotne, których doświadczasz, zawsze najlepiej jest omówić je z lekarzem lub innym specjalistą medycznym.

Podsumowując

MDS nie jest jedną chorobą, a raczej grupą stanów, które powodują zmiany w funkcjonowaniu szpiku kostnego.

Ponieważ nauka dowiaduje się więcej na temat genetyki i roli, jaką odgrywają w rozwoju tego rodzaju chorób, uczymy się również więcej o czynnikach, które determinują kurs, który będą podejmować i potencjalnych wynikach. W przyszłości naukowcy będą mogli wykorzystać te informacje do stworzenia nowych i bardziej skutecznych metod leczenia MDS.